Zainteresowanie tym gatunkiem rybek wzrosło, gdy otwarto granice brazylijskiego stanu Rodonia dla handlu m.in. takimi właśnie zwierzętami. Jest to gatunek, którego w dalszym ciągu naukowcy odkrywają nowe odmiany. Kiryski to miłe dla oka rybki o niewielkich rozmiarach. Cechą charakterystyczna ich wyglądu jest maczugowaty kształt. Gdy spojrzymy na nie z profilu widzimy, że linia łącząca płetwę grzbietowa z pyszczkiem ryby jest dosyć stroma. Ciało mniej lub bardziej krępe posiada piękne i urozmaicone dla rodzaju gatunku ubarwienie. Pokrywa je również warstwa mocnych, dachówkowo przylegających do Siebie płytek. Płetwa ogonowa jest nie duża. Można również przytoczyć fakt, iż posiadają one krótkie wąsiki, które przydają im się w poszukiwaniu pokarmu znajdującego się na dnie akwarium.
Pokarm
Nie można myśleć, że skoro kiryski odżywiają się resztkami pokarmowymi z podłoża to im to wszystko wystarczy do dalszego życia. Nieprawidłowo karmione ryby często chorują, karłowacieją i dosyć szybko padają. Jeśli chcemy, aby nasze kiryski prawidłowo się rozwijały podajemy im regularnie pokarm przystosowany do pobierania z dna. W jadłospisie rybek pokarm może być podany w formie mrożonej, suchej i żywej. Polecam larwy muchówek, rureczniki, chude skrobane mięso. Dodatkiem może być forma roślinna jedzenia: parzone płatki owsiane, sałata. Trzeba dbać, aby pokarm, który jest przeznaczony dla Kirysków nie był wyjadany przez ryby innego gatunku. Dlatego powinniśmy karmić je późnym wieczorem po zgaszeniu oświetlenia, gdy rybki innych gatunków kończą swoja dzienną aktywność.
Akwarium
Naturalnymi ich zbiornikami wodnymi są płytkie wody przybrzeżne, bagna i miejsca zalewowe, dlatego akwaria, w których będziemy je trzymać nie muszą być dużych rozmiarów. Kilkudziesięciolitrowe zbiorniki na pewno będą wystarczające, aby utrzymać hodowle tych rybek. Warto dodać, iż poziom wody w akwarium nie może być zbyt wysoki. Podłoże, jakie powinno być zapewnione kiryskom to drobnoziarnisty piasek, który chętnie będą penetrować w celu zdobycia pokarmu. Trzeba zadbać o to, aby akwarium było również wolne od różnych nieczystości. Mowa tu głownie o mule, gdzie rybki grzebiąc w podłożu wzbiją go ku górze zaś on osiada na roślinach tworząc niezbyt ciekawy widok. Akwarium należy szczelnie nakryć, aby rybki nie mogły z niego wyskoczyć. Aby kiryski prawidłowo się rozwijały należy zapewnić im niezbyt silne oświetlenie, jak również dość silny ruch wody.
Grzałka w niektórych przypadkach nie jest potrzebna, gdy zbiornik stoi w ciepłym pomieszczeniu. Pod względem temperatury gatunek ten nie jest wymagający. Wystarcza im temperatura w przedziale 19-21’C. Zakładając akwarium dla tego gatunku ryb nie należy zapomnieć o roślinach z dużymi liśćmi i rosochatych korzeniach. Ale też z zieloną dekoracją nie przesadzajmy. Kiryski są rybami, które pobierają tlen z nad powierzchni wody, dlatego część powierzchni wody należy zostawić wolną od roślin pływających, regularnie redukując ich ilość. Rybki najlepiej będą się czuły w akwarium gatunkowym, które stworzy im warunki dostosowane do ich potrzeb. W zbiorniku towarzyskim też będą się ładnie prezentowały, ponieważ będą ożywiały martwą scenerię przydenną. Zjadając resztki pokarmowe czyszczą zbiornik. Lubią też przebywać w małych grupkach rybek złożonych z rybek o pokrewnych gatunkach.
Rozmnażanie
Rozmnażanie Kirysków nie należy do trudnych czynności. Nie duże stado składające się z 5-6 osobników zdolnych do kopulacji powinniśmy przenieść do tzw. akwarium lęgowego. Sprawdzonym sposobem są zbiorniki 20-30 litrowe. Samce powinny być w przewadze ilościowej nad samicami. Odpowiednimi warunkami, które powinny być zapewnione w czasie tarła to częściowa wymiana wody wraz z stopniowym obniżaniem jej temperatury. Jednak to prawdziwe tarło powinno przebiegać w temperaturze 27’C. Określenie płci kirysków to według jednych łatwa, a według innych trudna sprawa. Samce są mniejsze i bardziej filigranowe oraz posiadają płetwę grzbietową nieco wyższą i wyposażone są w większe kolce płetw piersiowych. Samice są bardziej okrągłe, gdy je przekarmimy to nawet są czasami kształtu kulistego. Kiryski nie należą do wstydliwych stworzeń i często można zaobserwować tarło tych ryb. Zmęczony samiec po pościgu samicy odpoczywa w bezruchu, zaś partnerka, która chwile wcześniej uciekała przed osobnikiem męskim uspokaja się i ulegle podpływa do niego. Zbliża się do niego z prawej strony pod kątem prostym do linii brzusznej samca. Wtedy oboje tworzą charakterystyczny kształt litery „T”. w niedługim czasie płeć żeńska składa jaja do płetw brzusznych ułożonych w kształt koszyka. W tym czasie naładowany emocjami samiec poruszony istniejącą sytuacja wydziela nasienie, które samica łapczywie łapie. Nasienie przez przewód pokarmowy i otwór analny przebywa drogę gdzie zapładnia znajdujące się w tzw. koszyku jaja. Po zajściu tego procesu samica udaje się w wybrane miejsce, aby przyczepić ikrę do podłoża.
Popularne odmiany Kirysków
Jego naturalnym akwenem są rzeki Ameryki południowej od Wenezueli po samą Argentynę. Jego długość nie przekracza 6-7 cm, a sylwetka należy do kształtów nieco bardzie wygrzbieconych w porównaniu do innych gatunków tych rybek. Linia brzucha jest zaś nieco wypukła. Barwa na brzuchu szarobrunatna z domieszką koloru żółtego. Przy świetle rozbiegniętym kolor może się wydawać metaliczny. Grzbiet oraz spód ciała jest koloru jasnobrunatnego. Różnica miedzy samcem a samica jest dobrze widoczna z góry. Samiec jest bardziej smukły. Rozmnażają się podobnie jak wyżej opisane. Ikrę składa na roślinach zaś młode wylegają się około 5-9dni. (Zobacz więcej o: kirysek spiżowy
Kirysek pstry
Na pierwsze ślady tego gatunku natrafiono w Brazylii w dorzeczu La Platy. Długość osiąga nie dłuższa niż 7 cm. Rzucające się w oczy wygrzbiecone ciało ma połysk metaliczny. Kolor trudny do opisania: mieszanka żółci, szarości i zieleni. Okolice brzucha są lekko różowawe. Na niektórych płetwach można ujrzeć drobne plamki. Jak we wszystkich gatunkach samiec różni się od samicy większą płetwą grzbietową i mniejszą wielkością ciała. (Zobacz więcej o: kirysek pstry)
Kirysek strumieniowy
Pochodzi z Brazylii oraz Peru. Długość dorosłego osobnika mieści się w granicach 5-7cm. Charakterystyczna jego cechą jest kolor żółtopomarańczowy z szarym nalotem. Powoduje to, że gdy znajduje się przy podłożu trudno jest go odróżnić od barwnego kamyka. Przez cały kręgosłup od głowy aż po ogon ciągnie się szeroki czarny pas. Różnica miedzy samcem a samicą tak jak u wyżej opisanych przypadków. Po zastosowaniu odpowiednich zabiegów łatwo się rozmnaża. Warto też dodać ze te Kiryski nie zjadają ikry ani swojego potomstwa. Można wiec mnożyć ich gatunek bez odławiania dorosłych ryb.
Kirysek niebieski
Tak jak większość gatunków tej ryby zamieszkuje Brazylie, a dokładniej jej wschodnią część. Długość 5-7 cm. Ubarwieniem przypomina kiryska spiżowego. Płetwa lekko brunatna. Dymorfizm płciowy wyraźnie widoczny. Atrakcyjne ubarwienie bardzo ładnie wkomponowuje się w ciemnie podłoże. Mogą sie rozmnażać w niewoli. Są o wiele mniej płodne od innych gatunków.
Artykuł przesłany przez użytkownika portalu Pana Mateusza Pałysę.
Redakcja nie odpowiada za treść artykułów przesyłanych przez internautów.
Za wszystkie artykuły serdecznie dziękujemy.
103 komentarzy
Marendin:
21.02.2015 17:39Miałem kiryska spiżowego który miał ok 8 lat i mierzył 8 cm. W różnych źródłach informacji czytałem o max 6 latach i 6 cm. Więc mój był chyba mutantem :P
andy1972:
13.04.2014 21:15Kupiłem piątkę 3-miesięcznych kirysków sterby i bardzo trudno je znaleźć. Czy te młodziaki mogą mieć taką naturę. W/g teorii są stadne a nigdy nie widziałem razem czterech lub pięciu.Innych ryb nie powinny się bać bo żadna nie jest denna.
Korba:
08.11.2013 11:06Laga, kiryski są rybami bardzo odpornymi na różnego rodzaju choroby. Żyją nawet do 5 lat, nie wiem skad informacja o roku.. Jeśli mają one odpowiednio dobranych kompanów oraz dbasz o nie odpowiewiednio powinny spokojnie dożyc 5 nawet 6 lat :) Moje żyły 5 i pół roku :)
DobraDusza:
20.06.2013 06:41Mój kirysek siedzi całe dnie na dnie akwarium i nic nie robi, czy to normalne?
kuba:
03.05.2013 09:58miałem 6 kirysików spiżowych i 2 samiczki góbika i dokupiłem 2 samce i po kilku godz wszystkie góbiki padły czy kiryski mogły je prześladować?
kamila:
21.12.2012 15:08Witam!Jestem początkująca..mój kirysek zranil sie przy pletwie grzbietowej-malenka ranka. zagoila sie,ale niestety w tym miejscu utworzyla sie jemu biala skorupa,ktora sie rozprzestrzenia..nie wiem co robic,zajmuje juz polowe grzbietu.przeniosłam jego do innego akwarium i podaje \\\"mycoforte\\\",na razie pierwszy dzien,pozniej wymiana czesciowa wody i znowu,tak 3dni.watpie,zeby to cos dało. nie wiem co to jest.pomóżcie.
arek:
13.12.2012 16:20mam problem z rozmnożeniem kirysów spiżowych podmieniałem im wode tak do 40% karmiłem ochotką i nic mają po 6 centymetrów i nic akwarium 130 l
Kini@:
21.08.2012 10:16Mój pierwszy kirysek dostał wytrzeszczu prawego oka. od czego to mogło być?? Akwarium czyściłam raz w tygodniu wlewałam po podmianie wody Esklarin z aloesem(Tropical).
kirysiek:
30.04.2012 14:43Kiryski to urocze rybki.Moje kiryski niedawno złożyły ikrę ale mieczyki ją zeżarły
Ja:
24.03.2012 22:06Do; Piotrek: nie kupuj, bo i tak masz za dużo ryb, a dla zbrojnika min.100 litrów. Pozdrawiam
Piotrek:
02.03.2012 20:11Kto mi doradzi czy moge jeszcze dokupic 3 kiryski ? Moja obsada to: 12 neonów inesa, 4 danio, 1 zbrojnik, krewetki i 3 kiryski. Akwa 54 l. Pozdrawiam.
dora-s:
21.02.2012 13:50Mam akwarium 60l, a w nim trzy gupiki, pięć bystrzyków i jedną bocję wspaniałą (kupioną w związku z inwazją ślimaków). Kupiłam tydzień temu jednego kiryska, bo mnie zauroczył. Czy jeśli dokupię jeszcze jednego dla towarzystwa to będzie już zbyt ciasno? Nie chcę przerybić akwarium, a jestem początkującą akwarystką i stąd moje pytanie.
Foksi:
17.02.2012 08:07Witam. Mam pytanie czy kiryski mogą w nocy zjeść ikrę innych gatunków? Pytam bo już 2 raz zdarzyło mi się że w nocy zniknęła mi ikra rybek aktywnych w dzień. W dzień rodzice zaciekle pilnowali ikry a przeganiali w szczególności kiryski innym gatunkom pozwalali trochę podpłynąć a kiryski goniły jak tylko je zobaczyły. W nocy zrobiłem im "nalot" i złapałem kiryski jak namiętnie czyściły kamień w miejscu gdzie była ikra. I teraz nie wiem czy czyściły bo ikry już nie było i rodzice nie pilnowali już czy może złapałem ich na sprzątaniu po kolacji a rodzice w ciemności śpią i nic nie widzą? Co o tym sądzicie?
Paweł:
15.02.2012 11:05witam. ja mam 2 samice 6 samców! rozmnażam je w bardzo prosty sposób do 50 litr. akwarium wlewam 20litr. 18\'C wody wpuszczam je do środka syto karmie, i osłaniam je przed światłem po paru godzinach jak juz widać na ściankach ikre odławiam ryby, napowietrzam i ocieplam do 25\'C, potem pozostaje czekać na wyklucie jajek. pozdrawiam
Emilka...:
07.01.2012 11:49Szkoda że wcześniej tu nie byłam...Wczoraj mój Kirysek dziwnie zdechł bo po pierwsze po śmierci był na ziemi,po drugie nie chciał rosnąć.Został mi jeszcze jeden taki który nie chce rosnąć i jest taki jak 2 kostki czekolady,ma białą plamkę nad oczami,jest słaby.CO MAM ZROBIĆ ŻEBY PRZEŻYŁ ?! :-(