Najważniejszym zadaniem filtra jest usunięcie z akwarium wszystkich niepotrzebnych substancji, aby poprawić warunki życia organizmów w nim żyjących oraz zwiększyć przejrzystość wody. Każde funkcjonujące akwarium wytwarza zbędne produkty zachodzących w nim procesów. Z biegiem czasu woda zaczyna mieć barwę jasnobursztynową oraz wydziela nieprzyjemną woń. Dzieje się tak za sprawą amoniaku wydalanego przez ryby, resztek niezjedzonych pokarmu, rozkładających liści i części roślin, opadającego do akwarium kurzu oraz innych czynników. W warunkach naturalnych woda samoczynnie się oczyszcza w ramach naturalnego cyklu, ponieważ zbiorniki wodne są bardzo duże. W akwarium konieczne jest regularne podmienianie części wody i wydajny filtr. Podmienianie części wody polega na usunięciu 10-30% wody raz na 1-3 tygodnie i zastąpienie jej świeżą. Zanieczyszczenia i szkodliwe substancje poprzez dodanie świeżej wody zostaną zasadniczo rozrzedzone. Do usuwania wody najlepiej posłużyć się odmulaczem. Dzięki niemu oprócz wody usuniemy również zanieczyszczenia z dna akwarium. Jak wcześniej było wspomniane drugim ważnym elementem oczyszczania wody jest filtracja poprzez filtr. Wyróżniamy filtrację mechaniczną, biologiczną i chemiczną. Dużo filtrów posiada wszystkie trzy rodzaje filtracji. Poniżej postaram się wyjaśnić zasady ich działania.
Filtr mechaniczny (filtracja mechaniczna) – Działanie tego filtra polega na oczyszczaniu wody z fizycznych zanieczyszczeń. Brudna woda przepływa przez wkład w którym następuje usunięcie zanieczyszczeń. Zazwyczaj za wkład służy wata syntetyczna, nylon lub fizelina. Konkretny wkład wyczerpuje możliwości mechanicznego oczyszczania w zależności od stopnia zanieczyszczenia wody i szybkości przepływu wody. Pamiętajmy, że w trakcie stosowania leków dla ryb nie należy korzystać z filtrów zawierających węgiel aktywny.
Filtr chemiczny (filtracja chemiczna) – Filtracja chemiczna jest to inaczej oczyszczanie chemiczne lub detoksykacja. Filtry chemiczne zazwyczaj wypełnione są aktywnym złożem węgla lub uwodnionych krzemianów. Ich celem jest zatrzymanie rozpuszczonych w wodzie różnorakich niepożądanych związków chemicznych i zbytecznych produktów. Możemy uwolnić do wody kwasy humusowe, które zmiękczą wodę twardą lub obniżą pH w wodzie miękkiej poprzez zamontowanie wkładki torfowej w filtrze. Pozytywny wpływ na organizmy żyjące w akwarium będą miały hormony i witaminy zawarte we wkładce torfowej.
Filtr biologiczny (filtracja biologiczna) – Filtracja biologiczna neutralizuje substancje toksyczne, zaś mechaniczna i chemiczna tylko je usuwają. Metoda ta wykorzystuje naturalne mechanizmy usuwania zbędnych produktów. Ryby akwariowe i bakterie odżywiające się rozkładającymi substancjami wytwarzają i produkują amoniak. Przy wystarczającym dopływie tlenu w porowatej warstwie filtracyjnej rozwijają się bakterie nitryfikacyjne. W filtrze biologicznym amoniak zmieniany jest w azotyny przez kolonie bakterii nitryfikacyjnych. Następnie bakterie zamieniają azotyny w stosunkowo nieszkodliwe azotany. Rośliny wykorzystują azotany i azotyny, jako źródło pokarmu. Zbyt duże stężenie azotanów jest szkodliwe dla ryb, dlatego systematyczna podmiana części wody jest konieczna. W świeżo założonym filtrze filtracja biologiczna jeszcze nie zachodzi, ponieważ jest on stopniowo kolonizowany przez pożyteczne bakterie nitryfikacyjne.
Posiadając filtr z jednolitym wkładem filtrującym w trakcie płukania nie należy usuwać całego brudu. Za sprawą niewielkiej ilości pozostawianego mułu flora bakteryjna szybciej będzie mogła się odnowić. Do czyszczenia filtra nie należy stosować gorącej wody i środków dezynfekcyjnych (chyba, że chcemy zdezynfekować go po chorobie).
Oprócz podziału filtrów na mechaniczne, chemiczne i biologiczne najczęściej wyróżniamy podział na wewnętrzne, kubełkowe (zewnętrzne, kanistrowe), kaskadowe (zewnętrzne) oraz podżwirowe. Początkujący akwaryści bardzo często zadają sobie pytanie: Jaki filtr wybrać do akwarium?. Poniżej postaram się opisać najpopularniejsze ich typy, aby pomóc w odpowiedzi na to pytanie.
Filtr wewnętrzny – Główną wadą wewnętrznego filtra do akwarium jest jego czyszczenie i konserwacja. Ten typ filtrów jest bardo często spotykany w akwariach. Zazwyczaj montowany jest w środku akwarium za pomocą przyssawek do szyby. Może przeprowadzać zarówno filtrację mechaniczną, biologiczną i chemiczną. Filtry wewnętrzne najczęściej zawierają kawałek gąbki lub perlonową watę.
Pozytywne strony filtrów wewnętrznych:
- niski pobór energii
- stosunkowo niewysoki koszt
- bardzo dobrze wykonuje filtrację mechaniczną
Negatywne strony filtrów wewnętrznych:
- zmniejsza ilość miejsca do pływania dla ryb akwariowych
- niewielka ilość miejsca na wkłady filtracyjne
- niska wydajność przy filtracji biologicznej
Filtry kubełkowe (zewnętrzne, kanistrowe) – Powszechnie uważane są za najlepsze filtry stosowane w akwarystyce. Są umieszczane poza akwarium, a co za tym idzie są łatwo dostępne. Bez problemów możemy je czyścić. Ruch wody w akwarium utrzymywany jest poprzez umieszczenie wlotu i wylotu wody w dwóch przeciwległych końcach akwarium. Dodatkowe napowietrzanie możemy zapewnić poprzez zamontowanie deszczowni. Dzisiejsze nowoczesne filtry kubełkowe zazwyczaj posiadają osobne komory z przeznaczeniem na osobne materiały filtracyjne . W poszczególnych komorach umieszczone są specjalne wkłady do filtracji biologicznej, węgiel aktywny, gąbka i podobne. W sklepach akwarystycznych dostępne są preparaty zawierające kultury pożytecznych bakterii na start filtra. Właściwą filtrację gwarantuje silny ruch wody. Uważa się, że pompa w filtrze powinna przepompowywać trzykrotną ilość wody w akwarium w ciągu jednej godziny. Filtr powinien pracować non-stop, ponieważ dłuższa przerwa może spowodować gnicie materii organicznej w nim zawartej.
Pozytywne strony filtrów kubełkowych:
- wysoka wydajność i dużo miejsca na wkłady filtracyjne
- nie zajmuje miejsca w środku zbiornika
- możemy zastosować różnorakie wkłady do różnych typów filtracji
Negatywne strony filtrów kubełkowych:
- wyższy pobór energii
- wyższa cena w stosunku do filtrów wewnętrznych
Filtry kaskadowe (zewnętrzne) - Ten typ filtrów zawiesza się na tylniej lub bocznej szybie akwarium przy górnej krawędzi. Z roku na rok ten typ filtra staje się coraz bardziej popularny. Filtr za pomocą rurki pobiera wodę do środka i z powrotem wlewa ją do zbiornika. Może filtrować mechanicznie, jak również biologicznie.
Pozytywne strony filtrów kaskadowych
- niski pobór energii
- stosunkowo niski koszt
- podobnie jak filtry kubełkowe nie zajmują miejsca w akwarium
- więcej miejsca na wkłady w porównaniu do filtrów wewnętrznych
Negatywne strony filtrów kaskadowych:
- większość dostępnych na rynku pokryw nie jest przystosowana do zamontowania filtrów kaskadowych.
- Gdy pomiędzy wodą, a filtrem jest duża przestrzeń to bywa dosyć głośno
Filtr podżwirowy – W tego typu filtrze i filtracji pożyteczne kolonie bakterii rozwijające się pod podłożem. Woda w trakcie przepływania przez nie pozbywa się zbędnych związków. Dużą zaletą tego typu filtra jest ukrycie pod żwirem znaczącej jego części.
Pamiętajmy o regularnej wymianie wkładów filtracyjnych!
Mam nadzieję, że przybliżyłem Państwu najpopularniejsze rodzaje filtrów i pomogłem w wyborze najlepszego. Na rynku w sklepach akwarystycznych dostępnych jest ich wiele rodzajów różnych marek.
Zachęcam do opisywania w komentarzach doświadczeń z różnymi markami i typami filtrów jakie Państwo posiadacie. Pomoże to początkującym akwarystom w wyborze najlepszego.
77 komentarzy
marek:
29.03.2015 15:48witam mam pytanie mam kupiony nowy filtr fhw-302 zewnętrzny kubełkowy hanza i czy musze miec załorzony skimmer powoli mi wciąga ten syf mam syfek na piasku i wolno mi wciąga
nana1553:
10.01.2015 21:28Ja kupiłem filtr wewnętrzny firmy AQUAEL. Zapłaciłem 79,90 zł i jestem z niego zadowolony. Wspaniale filtruje wodę, a jak napowietrza(można regulować). :) Jest wspaniały, polecam.
pablo:
15.10.2014 09:09witam mam pytanko posiadam filtr wewnetrzny po zainstalowaniu bzykal pieknie wutwarzajac babelki przez 4 dni teraz smiga ale babelki nie leca czy to jest ok i jak to zmienic jesli nie . wielkie dzieki za pomoc
Rob-ert:
15.09.2014 11:30Mam filtr sera 400+uv, PORAŻKA odradzam juz go przerabialem pare razy (uszczelnialem) , za kazdym czyszczeniem cos cieknie; ostatnio pol dnia z nim walczylem ; stanowczo odradzam
mietko:
18.07.2014 10:58Niedawno kupiłem fluvala 206 i odrazu porażka ,denerwujący warkot ,zareklamowałem i po tygodniu otrzymałem nowy ten drugi ciszej chodzi ,ale i tak nie jest dobrze ,na noc będę musiał go wyłączać ,ten typ po prostu tak ma,dla mnie to jest duża wada za 350zł kupił bym lepszy
L.repens:
27.06.2013 21:50Przez ponad dwa lata stosowałem w akwarium dwa filtry wewnętrzne. Generalnie zastrzeżeń mieć nie mogłem, ale gdy wymieniłem je na zewnętrzny filtr kubełkowy, to dopiero zobaczyłem jaka przepaść dzieli filtry wewn. od zewn.
Adrian85:
05.06.2013 07:12Odradzam filtry Fluval zwłaszcza 202 itp. Ciężki rozruch, trzeba pompować ręcznie, wstrząsać, żeby zaczął chodzić. Czasem zajmuje to nawet 1h!. Trudno zdobyć części zamienne, właściwie wcale ich nie ma. Brak zaworów, jeśli chcemy czyścić filtr, to przy odłączeniu go, leje się woda!
ReMiTeRiO:
31.07.2012 15:15Witam jaki filtr zewnętrzny mogę kupić do akwarium ok 81L
rumcajs301:
08.02.2012 15:46Witam-zmienilem filtr wewnetrzny na kubelkowy-Tetra 700.Po dwoch tygodniach pojawil sie kurz w akwa.Co mam zrobic?
neon:
06.02.2012 22:55Polecam filtry zewnętrzne!!
♥Miśka♥:
04.02.2012 12:03Czy opłaca się kupić filtr wewnętrzny o mocy 100 W i 690l/h. Posiada deszczownicę i rezgulowany kierunek wylotu wody. Jaki to jest filtr : biologiczny, mechaniczny czy chemiczny ?
♥Miśka♥:
03.02.2012 10:52Który z tych wszystkich filtrów jest najtańszy i najlepszy ?
tomek:
07.12.2011 18:20filtry trzeba dokładnie sprawdza po umyciu mi zabiło cztery ryby chociaż mam akwarium ponad dwa lata
Soltys:
28.11.2011 16:11Kaskada fzn 2 bardzo dobry mam w nim ceramike gabka wata woda czysta filtr jest cichy czyszczenie co 3-4miesiace akwarium 60Litrow polecam
Marcin:
17.08.2011 11:35Mam pytanie, który filtr wybrać (jest najlepszy): gąbkowy (na brzęczyk), czy wewnętrzny ? proszę o pomoc.