Oświetlenie w akwarium roślinnym

Życie roślin akwariowych ściśle związane jest ze światłem. Oświetlanie akwarium światłem naturalnym sprawia bardzo dużo problemów. Zbyt duża dawka naturalnego światła może doprowadzić do zakwitu glonów. W praktyce kontrolowanie intensywności naświetlania światłem naturalnym jest bardzo trudne. Wiele czynników sprawia, że jesteśmy zmuszeni zastosować światło sztuczne. Na rynku dostępnych jest bardzo wiele rodzajów form oświetleniowych. Oświetlenie odgrywa zdecydowanie większą rolę w życiu roślin niż ryb akwariowych.

Fotosynteza

Rośliny posiadają umiejętność produkcji (z dwutlenku węgla i wody) tlenu i cukru, a dzieje się to w chlorofilu. Za źródło energii wykorzystują światło. Z tej przyczyny fotosynteza może odbywać się tylko w trakcie dnia. Część wyprodukowanego tlenu zużywają ponownie nocą, ponieważ wtedy oddychają i jednocześnie wydalają CO2. Ogólnie rzecz ujmując pobierają więcej CO2 niż oddają oraz uwalniają więcej O2 niż zużywają. Rośliny bardzo pozytywnie wypływają na środowisko naturalne.

Ilość światła dla roślin akwariowych

Osoby zawodowo zajmujące się hodowlą roślin akwariowych zazwyczaj stosują bardzo silne oświetlenie. W zbiornikach poniżej 100 litrów polecane jest stosowanie 1-2 W na 1 litr wody. W akwariach od 200 do 500 litrów polecane jest stosowanie od 0,5 do 1 W na 1 litr wody. Inną metodą jest mierzenie ilości światła na 1 m2 powierzchni zbiornika. W tej metodzie zaleca się stosowanie 200-800 W na 1 m2 powierzchni akwarium. Niestety w większości gotowych pokryw zamontowane oświetlenie jest poniżej 0,2 W na 1 litr wody. Pomiar ilości światła na podstawie samej mocy świetlówek może być dosyć mylny. Faktyczna ilość światła zależy od kilku czynników. Ilość światła wytwarzana przez dane źródło mierzy się w lumenach. Liczba lumenów wyprodukowanych przez źródło światła o mocy 1 wata jest jednostką wydajności tego źródła. Zwykła żarówka przekształca więcej energii w ciepło niż światło, a więc jest mniej wydajna od lampy jarzeniowej. W przypadku zwykłych żarówek na jeden W mocy przypada jedynie około 17 Lumenów. Światło halogenowe jest podobnie mało efektywne (10-20 lumenów na 1 W). Zdecydowanie bardzie efektywne są świetlówki, które zazwyczaj dają od 40 do 100 lumenów na 1 W mocy. Duża rolę odgrywa typ świetlówki oraz zastosowany statecznik. Wysokiej klasy świetlówki akwarystyczne dają największą ilość światła. Ilość padającego na konkretną powierzchnię światła mierzy się w Luxach, które odpowiadają lumenom przypadającym na metr kwadratowy. Za pomocą światłomierza lub luxometru możemy dokonać pomiaru luxów.

Widmo światła

Widmo jest to rozkład ilości światła dla pełnego zakresu kolorów, jakie w świetle występują. Rośliny potrzebują światła jasno czerwonego (o długości fali od 650 do 680 nm) oraz niebieskiego. Widmo światła określamy za pomocą temperatury barwowej wyrażonej w stopniach Kelvina. Do akwarium roślinnego najlepsze będzie źródło światła emitujące 5500 stopni Kelvina. Różne świetlówki posiadają różnice w ilości światła przypadające na daną barwę. Lampy HQI posiadają tzw. widmo ciągłe. Rośliny nimi oświetlane rosną bardzo dobrze, a światło wygląda naturalnie.

Wymagania świetlne poszczególnych gatunków roślin

Różne gatunki roślin wymagają różnej intensywności światła. Przykładowo rośliny rosnące w cieniu drzew potrzebują mniej światła od rosnących na otwartej przestrzeni. Jednakże wiele roślin ma podobne wymagania natężenia światła lub może zaadaptować się w dosyć dużym zakresie. Dzięki możliwościom adaptacyjnym możliwa jest hodowla różnych gatunków w jednym zbiorniku. Światła bardzo jasnego (więcej niż 1500 luxów) potrzebują rośliny takie jak np.: Riccia fluitans, Pistia stratiotes, Limnophila aquatica, Cabomba, Limnobium laevigatum, Salvinia auriculata i inne. Światła jasnego (od 1000 do 1500 luxów) wymagają rośliny takie jak np.: Egeria Densa, Ludwigia, Bacopa caroliniania i inne. Światło umiarkowane (od 500 do 1000 luxów) preferują rośliny takie jak np.: Lagenandra, Anubias nana, Echinodorus i inne. Światła przytłumionego (mniej niż 500 luxów) potrzebują rośliny takie jak np.: Vesicularia dubyana, Cryptocoryne affinis i inne.

                     

Czym spowodowane są straty światła?

1. Czystość wody – Zabarwienie lub zanieczyszczenie wody powoduje zmniejszenie ilości Lumenów docierających do roślin.
2. Szyby okrywowe, które po pewnym czasie stają się brudne dosyć mocno przyczyniają się do strat światła. Również same świetlówki po pewnym czasie stają się brudne od kurzu oraz innych zanieczyszczeń.
3. Odbłyśniki zdecydowanie przyczyniają się do zmniejszenia strat świetlnych. Światło od nich odbite trafia do akwarium. W przypadku gdy światło nie zostaje odbite zamienia się w energię cieplną.
4. Każda świetlówka wraz z upływem czasu traci na ilości emitowanego światła. Z tego powodu raz na 9-12 miesięcy powinna być wymieniana.
5. Zbyt duża odległość pomiędzy źródłem światła, a powierzchnią wody przyczynia się do dużych strat, ponieważ część światła rozprasza się na boki. W przypadku akwariów bardzo wysokich mniej światła dociera do roślin rosnących na samym dnie zbiornika.

Ile czasu na dobę powinniśmy naświetlać akwarium?

W warunkach naturalnych rośliny akwariowe intensywnie naświetlane są około 10 godzin na dobę. Nasze rośliny również powinniśmy naświetlać przez podobny czas. W żadnym wypadku nie możemy naświetlać roślin przez całą dobę. W nocy rośliny oddychają bardzo intensywnie, a ciągłe lub zbyt długie naświetlanie mogłoby ten proces zakłócić. Pamiętajmy, że akwarystyka to sztuka stworzenia warunków maksymalnie (na ile to możliwe) przypominających warunki naturalne.

Co wybrać?

Bardzo trudnym zadaniem jest zagadnienie wyboru wysokiej jakości oświetlenia za określoną kwotę pieniędzy. Osobiście uważam, że najbardziej optymalnym źródłem energii są specjalistyczne świetlówki akwarystyczne. Koszt ich użytkowania jest niższy od lamp typu HQI. Oczywiście lampy HQI dają bardzo ciekawy efekt wizualny. Tak więc wszystko zależy od naszych preferencji oraz zasobności portfela. Na pewno nie polecam świetlówek kompaktowych. Mimo, że koszt ich użytkowania jest dosyć niski to raczej nie nadają się do hodowli roślin akwariowych, ponieważ barwa ich światła nie jest dostosowana do takiego celu.

Autor: Łukasz Gontarski. Dziękujemy.

Zdjęcie akwarium: Użytkownik Adrlic

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułów przesyłanych przez użytkowników.

60 komentarzy

  1. Łukasz:

    Możesz, tylko czy jest sens instalacji lampy UV i dodatkowych kosztów z tym związanych. Akwarium to nie sala operacyjna i nie musi być aż tak sterylne . Lampy UV zabijają bakterie chorobotwórcze jak i te pożyteczne które nam pomagają w utrzymaniu równowagi biologicznej w akwarium. Można je stosować gdy nam na przykład ryby zachorują, a glonów można pozbyć się w inny sposób.

  2. sław:

    potrzebuje informacji czy mogę zastosowac oświetlenie UV ?

  3. Łukasz:

    Ja w akwarium 72L mam 2x24W i pięknie rosną mi rośliny. Wymień pokrywę na inną. Przeważnie w gotowych zestawach montują badziewne oświetlenie. Zmontuj sam lub zrób na zamówienie, może uda ci sie poszukać na allegro gotowej lepszej pokrywy. Z tą ilością światła to wyhodujesz co najwyżej glony

  4. Markus:

    do Macieja: musisz dodać jeszcze co najmniej 15W

  5. Maciej:

    Witam. Mam pytanie. Otóż mam nowe akwarium 72 l. Już założyłem, tylko zastanawiam się czy jedna świetlówka o mocy 15W wystarczy ? Wydaje mi się mało , ale do pokrywy więcej zamontować się nie da..

  6. EMRODO:

    25 LITRÓW TO NIE AKWARIUM TYLKO MAŁY KOTNIK.

  7. dr.puniszman:

    powinno byc ok 0,5w na jeden litr Pozdro

  8. daw:

    koledzy ile muszę wstawić watów w świetlówce do akwarium 45 l ?

  9. eryk:

    do arek: to bardzo dobre swietlowki tylko moc co najmniej razy 2

  10. Rafcio:

    do Robson - 18W do 96 litrowego akwa? Nieporozumienie! Musisz pomyśleć nad rozbudowaniem oświetlenia do co najmniej 50W!

  11. arek:

    potrebuje rady dobrego akwarysty.Mam akwarium ok.140 litrow parametry wody sa w normie raz do roku zasilam podloze initialsticks.problem mam z roslinnoscia slabo rosnie,albo zamiera.oswietlenie swieci sie 12-14 godz.sprzedawca nie byl mi w stanie powiedziec czy kupuje dobre swietlowki.kupilem chybil trafil firmy hagen power-glo i flora-glo 20w.1 zamocowana jest z tylu,2 z przodu.Moze one sa niewlasciwe?

  12. ori:

    na 25 l około 13w

  13. Robson:

    powiedzcie mi czy wystarczająca jest 18 watowa jarzeniówka do akwarium 96 litrów z pokrywą? bo mam taką w pokrywie

  14. ziolo:

    max 40 wat

  15. Viloon:

    Ile mocy powinna mieć żarówka w akwarium 25 l?

Dodaj swój komentarz

Jesteśmy jednym z największych portali i forum akwarystycznych w Polsce. Strona SuperAkwarium.pl powstała z myślą o miłośnikach hodowli ryb akwariowych. Akwarystyka to niezwykła pasja, którą chcemy propagować razem z Wami.

SuperAkwarium.pl

Zdjęcia użytkowników

Newsletter