Opis
Jest to choroba wywołana przez orzęska Ichthyophthirius multifiliis, który atakuje skórę i skrzela ryb słodkowodnych. Pasożyt najszybciej dorasta i rozwija się na skórze ryby w temperaturze 25ºC, natomiast w temperaturze 32-33ºC ginie w ciągu 4-6 godzin. Jeśli w akwarium występują warunki najodpowiedniejsze dla rozwoju pasożyta, czyli właściwości fizykochemiczne wody oraz osłabione ryby to choroba może poczynić poważne spustoszenia w stadzie. Choroba ta nazywana jest również kulorzęskiem.
Objawy
Jednokomórkowiec tego orzęska jest widoczny gołym okiem, ponieważ ryba jest cała w białych, małych punkcikach. Najpierw są one widoczne na płetwach i plecach ryby. W pierwszej fazie choroby ryby ocierają się o dekoracje i rośliny próbując pozbyć się pasożyta. Spada również apetyt ryb. Jeśli w skrzelach dojdzie do inwazji orzęska to ryba dusi się, gdy zaś między naskórkiem a skórą właściwą osiedli się znaczna ilość pasożytów to następuje powolne odrywanie się płatków skóry od ciała. Jeśli dojdzie do zachorowania wylęgu ginie on bardzo szybko w nerwowych konwulsjach.
Leczenie
Do praktyk zapobiegawczych występowaniu rybiej ospy należy kwarantanna nowo zakupionych ryb, roślin, ślimaków. Ślimakom i roślinom wystarcza pięciodniowy okres kwarantanny, ponieważ są one nosicielami biernymi. Natomiast jeśli kwarantanna dotyczy ryb to jej długość zależy od temperatury wody: przy 15ºC trwa półtorej doby, przy 20ºC trwa dobę, natomiast po 25ºC – po kilku godzinach. Są to okresy, w których ryba przebywa w jednym zbiorniku, po tym czasie należy przenieść je do kolejnego zbiornika, a poprzedni wydezynfekować. Takie zabiegi należy przeprowadzać przez 12-13 dni w temperaturze 15ºC, w temperaturze 20ºC – przez 8 dni. Stosuje się takie zabiegi w celu pozbycia się z tkanek pasożytów w różnej fazie rozwojowej. Aczkolwiek jest to metoda bardzo nie komfortowa dla ryb, dlatego też zaleca się kąpiele długotrwałe w roztworach różnych leków. Środki lecznicze stosowane w leczeniu rybiej ospy to: A) zieleń malachitowa – stosowana jako roztwór leczniczy 1-10 ml roztworu macierzystego (0,1 g zieleni malachitowej na 100 ml wody) na 100 l wody – stosowany jako kąpiel długotrwała, co trzeci dzień roztwór należy wzmacniać, dodając ½ pierwszej dawki. B) błękit metylenowy – roztwór 3-4 mg na 1 l wody stosowany w kąpieli długotrwałej. C) błękit metylenowy (dla ryb które są wrażliwe na FCM) – roztwór 2-2,5 mg na 1 l wody stosowany w kąpieli długotrwałej, po pięciu dniach do roztworu leczniczego dodaje się 0,5 mg na 1 litr D) siarczan miedzi – roztwór 0,5-1,5 mg na 1 l wody stosowany przy kąpieli długotrwałej E) siarczan miedzi i kwas cytrynowy – roztwór 0,15 mg siarczanu miedzi i 9,10 mg kwasu cytrynowego na 1 l wody stosowany przy kąpieli długotrwałej F) FMC – mieszanina formaliny, błękitu metylenowego i zieleni malachitowej – po sporządzeniu roztworu macierzystego (100 ml formaliny, 370 mg błękitu metylenowego i 370 mg zieleni malachitowej) stosujemy go w roztworze leczniczym w dawce 1-1,2 ml na 100 l wody – kąpiel długotrwała. G) trypaflawina – roztwór 0,1-0,4 mg na 1 l wody stosowany w kąpieli długotrwałej H) Aureomycin – w dawce 12 mg na 1 l wody podczas kąpieli długotrwałych I) hydrochlorek chininy – w dawce 10 mg na 1 l wody – podczas kąpieli długotrwałej Bibliografia: J. Antychowicz, Choroby ryb akwariowych. J. Lewczuk, Domowe akwarium słodkowodne. H. Frey, Akwarium słodkowodne. Wszystkie pozycje serdecznie polecam.
368 komentarzy
Takintam:
03.06.2012 17:37Witam wszystkich zainteresowanych. Właśnie zakończyłem leczenie ryb chorych na ospę. Po kilku przypadkach złapania tej choroby stwierdziłem iż najskuteczniejszy jest preparat Serry oraz stopniowe dźwiganie temperatury do 30-31 C( po1 - 1,5 C dziennie zeby rybki nie doznaly szoku). Reszta jak juz wczesniej opisywali poprzednicy, czyli nie wpuszczamy nowych ryb i mozna tym tore zakonczyly kuracje dodac troche witamin. Jak szybko sie zareaguje i rozpozna epidemie w akwarium to mozna praktycznie bez start pejsc przez chorobe
kubabernad:
13.05.2012 09:28mój gupik ma ospe co mam robić
Gruby:
01.04.2012 16:28Mam pytanie otóż miałem rybią ospę w swoim akwa. Zastosowałem ICHTIO tropicala, stosuję już 3 dni z rybek zniknęły plamy natomiast glonojad nadal je ma. Czy to normalne?
Fast:
23.02.2012 19:41czy odosobnić rybe od innych????? z góry dzięki
♥Miśka♥:
21.02.2012 18:37mój samiec mieczyka ma ciemne plamki na ciele i nie chce jeść, 2 samice mieczyka mają tak samo.Zauważyłam to dopiero dzisiaj rano miał małe ale już dobrze widoczne plamki, kiedy wróciłam ze szkoły samczyk miał większe plamki i pojawiło się ich jeszcze wiecej. Te 3 mieczyki nie chcą w ogóle jeść. Kiedy je kupiłam tylko 2 dni jadły normalnie. 4 mieczyki, czyli te 3 chore( one są dorosłe) i jedem 3 miesięczny samczyk. Podejrzewam że te 3 chore rybki są rodzeństwem.Akwa 63l w nim grzałkę, filtr oświetlenie, roślinki, korzeń. Ten samiec ciągle "siedzi" na żwirku w kącie, a samice w drugim, ale one są żywsze. Ten maluch 3 miesięczny normalnie się zachowuje je, pływa nie ma żadnych plamek itd.Rybki ( te 3) ocierają się o wszystko) CZY TO JEST (CZARNA) OSPA ?
Karolina:
19.01.2012 00:45Kilka dni temu kupiłam dwie molinezje i zanim wpuściłam je do zwykłego akwarium, poddałam kwarantannie, tam tylko upewniłam się, ze są na to chore. A problem polega na tym, że jedna z nich urodziła i nie wiem, czy jest sens wpuszczać te maluchy do kotnika w zwykłym akwarium, bo też mogą być chore i zarażą wszystkie zdrowe ryby. Czy może lepiej będzie humanitarnie przenieść je do \\\"rybiego raju\\\"?:P Proszę o pomoc
Riczka:
24.12.2011 14:26Od dziś stosuję lekarstwo.. Mam w akwa: Gupika, Głowaczka Barwnego i chyba pielęgnice.. Do jakiej temperatury mogę podnieść? Normalnie miałam 23-25.. Ale po przeczytaniu komentarzy dałam na 29
mariowsad:
28.11.2011 21:54Witam też miałem 2 razy tę chorobę głównie zaczeła sie po utworzeniu nowego zbiornika i za drugim razem po dodaniu nowych rybek... mam gupiki, neonki, i brzanki i najbardziej cierpiały gupiki podniosłem temperaturę wody do 30-32 stopni i po kilku dniach ospa przeszła to chyba najprostrza metoda pozdrawiam
MANIEK:
11.11.2011 11:37Niestety nie fafknaf jedna kąpiel nie wystarczy na butelce od ICHTIO jest napisany sposób użycia.Ja miałem ospę w akwarium i stosowałem ICHTIO przez dwa tygodnie i wyleczyłem moje rybki. Teraz po każdym dodaniu nowej ryby wlewam 2 mililitry preparatu, żeby nie zaraziły się na nowo.
Karpaciarz17:
02.11.2011 17:31TA CHOROBA JEST OKROPNA Z PIĘKNEGO AKWARIUM 60L SŁODKOWODNEGO UCZYNIŁO PUSTKĘ I PRZEŻYŁO TYLKO 5 RYB ;( ZA BARDZO ZASKOCZYŁA MNIE TA CHOROBA!
Brzoza:
25.09.2011 16:56Witam! Kupiłem preparat \\\\\\\"ICHTIO\\\\\\\" od \\\\\\\"Tropical\\\\\\\"- po wlaniu do akwa woda zmienia kolor na niebieski i temp. zwiększam do 30°C czy takie ryby jak: Danio (pręgowane i lamparcie), Bystrzyk ozdobny, Miedzik obrzeżony, żałobniczka, Kirysek spiżowy, Dysichthys coracoideus(Drewnojad) , sum rekini i Hypostomus plecostomus (glonojad). Czy te gatunki ryb wytrzymają taką temperature. Odpowiedź tu lub na PW-leps@vp.pl
nikt ważny:
12.09.2011 23:32Mogę polecić lek Sera Costaforte - to chyba następca Sera Costapur - razem z podniesioną do 28-29'C temperaturą wyleczyłem moje ryby i na razie nawrotu nie ma, a minęły 3 tygodnie - obyło się bez strat w rybkach, a jedną wysypało mocno. No i wystrzegajcie się mojego błędu - kupiłem 1 sztukę ryby ławicowej i bez kwarantanny wpuściłem do akwarium - na drugi dzień już miała "grysik" - poszedłem do sklepu, a tam całe akwa zarażone, a dzień wcześniej nic nie było widać.
lujula:
09.09.2011 13:40Według mnie najlepszym preparatem jest CMF firmy Tropical. Bynajmniej u mnie spisuje się bardzo dobrze. Polecam :)
Seba24:
03.07.2011 17:35Moim zdaniem najlepszymi rybami akwariowymi są pielęgnice,to ryby odporne i jeśli akwarium jest odpowiedno dobrane pod dany gatunek pielęgnicy będziemy cieszyć się ich zdrowym pięknem imożliwościom obserwowania tarła,opieki nad ikrą,oraz w późniejszym czasie narybkiem!.Czego nie można powiedzieć o małych rybkach które padają szybko i łapią wszelkie choroby przez to iż mają mały stopień odpornościowy.
patrix26:
24.06.2011 12:23moja ryba ma \"skurcze mięśni\" płetwy trzyma blisko ciała i traci równowagę i pływa czasami bokiem a czasami do góry nogami